2013 10 17 NIET DIRECT 16

LUSTRUM NIET DIRECT.

De verwachtingen waren hooggespannen: de grote zaal was ingericht, een glimmende zwarte Steinway op het podium, een contrabas, een setje zeer divers slagwerk, alles was in gereedheid gebracht voor “Het geluk van de sprinkhaan” , de lustrum voorstelling van literair café Niet Direct. In een kort openingswoord verwelkomde Paul van Dooren iedereen en sprak zijn trots uit dat het Niet Direct gelukt was Toon Tellegen en het Wisselend Toonkwintet naar Heythuysen te halen.

Voordat zij hun optreden inzetten was er ruimte voor John Hölsgens en zijn column. Op verrassend milde wijze gaf hij te kennen dat het tijd wordt voor een andere wereldorde, op kleinere schaal, met een menselijke maat. Deze gedachte was hem mede ingegeven door het gegeven dat ruimtevaarders die de wereldbol van een afstand hebben gezien, allemaal een andere kijk op het leven krijgen. Hij wenste dat iedereen toe.

In een korte inleiding vertelde Corrie van Binsbergen dat ze zich altijd liet inspireren door van alles, maar vooral door de verhalen van Toon Tellegen. De schrijver zat, gewapend met enkel een stapel losse A-viertjes en een glas water, ontspannen voor op het toneel, op een eenvoudige stoel, in het midden. In het openingsverhaal vertelde hij al dat de sprinkhaan nooit iemand wilde teleurstellen, want dat leek hem iets vreselijks. Maar dat kan ook niet, als je, zoals de sprinkhaan, een bordje boven je bed hebt hangen met de tekst: Ik heb altijd geluk.
Het publiek werd zeker niet teleurgesteld. Met de vijf muzikanten van het Wisselend Toonkwintet, die deels tijdens de verhalen en deels tussen de verhalen door speelden, werd het een onvergetelijke avond, waarop heel wat dieren binnenstapten in de winkel van de sprinkhaan om iets te kopen. De sprinkhaan verkocht alles. Of het nu nieuwe sokken waren aan de rups, een zware deur aan de kameel, een portie tijd aan de slak, of nóg een dag aan de eendagsvlieg, een groene muts aan het everzwijn, allemaal werden ze door de sprinkhaan bediend. Aan de oppervlakte grappige nonsensverhaaltjes, met een serieus ondertoontje voor de ontvankelijke luisteraar en kijker. Zo was er de bladluis die een portie mateloosheid wilde, en die ter plekke gebruikte en zich enorm te buiten ging, totdat de portie op was, waarna hij zich diep schaamde.
De sprinkhaan had ook verdriet in voorraad, en heimwee. Dat verkocht hij alleen in kleine porties; in een grotere hoeveelheid werd het pijn, en dat wilde de sprinkhaan niet leveren.
Op een wandeling door het bos kwam de sprinkhaan het schrijvertje tegen met een probleem: hij had alles al geschreven, maar in een lade had de sprinkhaan nog ongebruikte woorden, zoals ontegenzeggelijk en scheppingsdrift, en die kreeg het schrijvertje allemaal mee.

Tellegen vertelde met groot gemak, een boeiende stem en goede voordracht, en had de zaal snel in zijn greep. Zo waren er kostelijke scènes, zoals die van het nijlpaard en de neushoorn, die ruzie maakten over wie er aan de beurt was en vervolgens tango dansend de winkel uit liepen. Het kwintet bracht daarna een prachtige tango met een scheurende trombone in de hoofdrol.
De bijna uitverkochte zaal was erg enthousiast over de voorstelling, en Tellegen signeerde na afloop de luisterboeken die hij bij zich had. En om te besluiten met de woorden van de sprinkhaan, die zijn bestaan als winkelier had overpeinsd, “aardig is onontkoombaar”, het zat in hem.